شاهرود پرس : سود وام مسکن پس از ٢٥ سال تکرقمی شد.
حسن روحانی رئیسجمهوری دیروز در مراسم هفته دولت اعلام کرد: کابینه یازدهم، هدیه ویژهای برای خانه اولیها درنظر گرفته و آن ٩درصدی شدن سود وام مسکن است. این اتفاق موجب شد که در مجموع سود تسهیلات مسکن برای کسانی که برای نخستینبار خانهدار میشوند، حدود ٢١میلیون تومان کمتر شود. این موضوع درشرایطی رخ میدهد که دولت یازدهم پیش از این مبلغ وام مسکن را به ٨برابر رسانده است تا مبلغ کماثر وام ٢٠میلیون تومانی دولت گذشته را قدرتمندتر کرده و توان خانهدارشدن افراد را افزایش دهد اما رخدادهای خوب بانکی برای بازار مسکن به همین موضوع خلاصه نشده و عباس آخوندی وزیر راهوشهرسازی در روزهای گذشته اعلام کرده به زودی دوره بازپرداخت وام مسکن از ١٢ به ١٥سال میرسد که این موضوع نیز مبلغ اقساط تسهیلات را برای وام گیرندگان کمتر میکند.
محمدهاشم بتشکن مدیرعامل بانک مسکن نیز درباره زمان اجرایی شدن کاهش نرخ سود مسکن اعلام کرد: دستورالعمل پرداخت وام با سود تک رقمی هفته آینده به شعب باک مسکن ابلاغ میشود. او همچنین درباره افزایش قیمت اوراق تسهیلات مسکن در هفته های گذشته نیز گفت: نرخ این اوراق چندی پیش به دلیل افزایش تقاضا و کاهش عرضه افزایش یافت که بانک مسکن برای تعادل در قیمت عرضه اوراق را بیشتر کرد به طوریکه نرخ متوسط اوراق الان به ٨٥ هزار تومان کاهش یافته است. بت شکن درباره کاهش نرخ سود اوراق حق تقدم نیز گفت احتمال کاهش نرخ سود اوراق تسهیلات بانک مسکن نیز وجود دارد و در حال حاضر مشغول بررسی این موضوع هستیم که به محض کامل شدن کاهش سود اوراق حق تقدم در دستور کار خواهد گرفت.
ریزش شدید صاحبخانهها در ٢٠سال گذشته
بازار سرکش مسکن در ایران، حالا نسبت اجارهنشینها را به مالکان افزایش داده است. براساس آمارهای رسمی نسبت مالکان به اجارهنشینها در ٢٠سال گذشته روند معکوس را پشت سر گذاشته و درحالی که دودهه پیش حدود ٦٠درصد خانوادههای ایرانی صاحبخانه و تنها ٤٠درصد مستأجر بودهاند، این نسبت در سالهای گذشته شیب نزولی درپیش گرفته و حالا نزدیک به ٦٠درصد خانوادهها مستأجر و کمی بیشتر از ٤٠درصد آنها مالک هستند. این اتفاق که به دنبال افزایش نرخ تورم تا ٤٠درصد و سودهای بیحساب و کتاب و سلطه واسطهگری در بازار مسکن ایران رخ داده است، موجب شد قدرت خرید مردم در بازار مسکن روز به روز کاهش یابد. بنا به اعلام مرکز آمار ایران قیمت خانه در طول ٢٠سال گذشته بهطور متوسط ٦٠ تا ٩٠برابر شده است.
این درحالی است که گزارشهای همین مرکز نشان میدهد درطول سالهای ۸۴ تا ٩١ یعنی سالهای دولت نهم و دهم متوسط قیمت هر مترمربع زیربنای مسکونی در تهران ۴۵۹درصد افزایش یافته است. با این وجود محمود احمدینژاد یگانه راه کنترل بازار افسارگسیخته مسکن را اهدای زمینهای رایگان درحاشیه شهرها و ساخت مسکن مهر دانست. پروژهای جنجالی که بنا به گفته کارشناسان کمر اقتصاد ایران را شکست و با تخلیه منابع بانکی تورم ٤٠درصدی را به بازار ایران تحمیل کرد.
مسکن مهر حرمت ایرانیها را خدشهدار کرد
عباس آخوندی وزیر راهوشهرسازی که حالا تمام برنامههای وزارتخانهاش را معطل سیاست اشتباه دولت گذشته در بازار مسکن میداند، معتقد است؛ میراث سیاه مسکن مهر تا سالهای طولانی اعتبارهای دولتی وزارت راهوشهرسازی را میبلعد. اعتباراتی که باید به ناچار صرف توسعه بیابانهایی شود که برای احداث مسکن مهر انتخاب شدهاند. بیابانهایی که تا شهرشدن فاصله زیادی دارند، نهتنها باعث فلجشدن اعتبارات مسکن تا چند دولت آینده میشود و تورم را به مرز ٤٠درصد رسانده بود بلکه با اسکان افراد کمدرآمد درحاشیه کلانشهرها باعث افزایش مهاجرت به شهرهای بزرگ میشود.
آخوندی که روز گذشته دوباره مسکن مهر تاخته است و آن را مغایر با حرمت انسانی دانسته، توضیح داد: در مسکن مهر به بستر فرهنگی و اجتماعی و حرمت انسانی افراد توجه چندانی نشده و به نوعی با نگاه کالاگرایانه به انسان دارای حرمت نفسانی مواجه هستیم.وی افزود: این تصور که ١٠٠هزار نفر را درجایی که فاقد سابقه ساختوساز بسیار و بدون زیرساختهای لازم فرهنگی و اجتماعی است، جای دهیم، نگاهی کالاگرایانه به انسانهایی است که دارای تعلق و حرمت نفسانی هستند و میتوان گفت، طرح مسکن مهر بزرگترین مداخله دولتی در امر مسکن خانوارهای ایرانی بوده که سابقه نداشته است.آخوندی با بیان اینکه سالهاست در ایران مردم لذت دیدن آسمان، ستاره و ماه را از دست دادهاند، گفت: تلاش کردهام در کلانشهرها با روند برجسازی بیرویه مبارزه کنم. متأسفانه شاهدیم در شهرهای ٢٠ و ٣٠هزار نفره مسکن مهر ٥ طبقه ساخته شده و رویهای را شاهدیم که فضای شهری را میفروشند تا شهر را بهتر مدیریت کنند و شهرهای ما بهشت سوداگران شدهاند.
سود وام مسکن تک رقمی شد
با این حال دولت یازدهم تلاش کرد، ضمن کاهش نرخ تورم عمومی به کمتر از ١٠درصد، برای بازار افسارگسیخته مردم نیز راهکارهایی چاره کند. افزایش مبلغ وام مسکن به ٨برابر با توجه به الگوهای جهانی رخ داد. وزیر راهوشهرسازی کابینه یازدهم اعلام کرد، هدفش از این کار پوشش دادن مبلغ وام تا حدود ٨٠درصد قیمت خانه است. اتفاقی که در سایر کشورهای پیشرفته نیز تکرار میشود. با این حال سود وام مسکن که از ١٤درصد پله پله کاهش یافته و حالا به ٩درصد برای خانه اولیها رسیده است، هنوز با نرخ سود تسهیلات بانکی درجهان فاصله دارد، زیرا سود تسهیلات بانکی درکشورهای توسعهیافته تنها بین ٢ تا ٣درصد است. با این وجود دولت تلاش میکند با کاهش نرخ تورم عمومی به زیر ٥درصد سود تسهیلات بانکی را به نرخ کشورهای پیشرفته نزدیک کند.
به دنبال تأکیدات آخوندی وزیر راهوشهرسازی و بتشکن مدیرعامل بانک مسکن بر کاهش دودرصدی نرخ سود تسهیلات بانکی، حسن روحانی رئیسجمهوری صبح دیروز درجشنواره شهید رجایی خبرهای خوشی برای مسکن اولیها داشت. او با بیان اینکه برای نخستینبار سود تسهیلات درکشور یک رقمی میشود، گفت: دولت برای مسکن اولیها هدیه ویژهای دارد. درحال حاضر نرخ سود برای وام مسکن اولیها ١١درصد است، اما با کاهش نرخ این سود، در زمینه بافتهای فرسوده رقم سود تسهیلات به ٨درصد و برای غیربافتهای فرسوده هم ٩,٥درصد میشود.اظهارات روز گذشته حسن روحانی درحالی قطعه آخر از پازل «خروج از رکود مسکن» را تکمیل کرد، بانک مسکن که از ابتدای امسال نرخ سود تسهیلات ٨٠میلیونی (خانه اولیها) را از ١٤درصد به ١٣درصد و سپس به ١١درصد کاهش داده بودند، با دستور و تأکید رئیسجمهوری ناگزیر هستند که نرخ سود تسهیلات ٨٠میلیونی خرید مسکن را به ٩درصد کاهش دهند.
کاهش ٢١میلیون تومانی سود برای خانه اولیها
حال درشرایطی که درحال حاضر روزانه ٣٠٠ تا ٤٠٠ مورد افتتاح حساب برای صندوق یکم (خانه اولیها) انجام میشود، این تغییر در نرخ سود میتواند مبلغ اقساط بانکی برای متقاضیان را تا ١٠درصد کاهش دهد. درواقع با یک حساب کتاب سرانگشتی درمییابیم که مبلغ اقساط وام ٨٠ میلیونی مسکن که در حال حاضر با نرخ سود ١١درصد محاسبه می شود با مدل های جدید تا ٧٤٢ هزار تومان کاهش می یابد با این حساب مجموع سود پرداختی در پایان ١٢ سال حدود ٢١ میلیون تومان کمتر می شود. دراین میان یک مقام مسئول در بانک مسکن که نخواست نامش فاش شود، در اینباره گفته است: سالانه قرار است تا ١٠٠هزار فقره تسهیلات ٨٠میلیونی مسکن به خانه اولیها پرداخت شود و درسال اول افتتاح این حساب (خانه اولیها) تنها ٥٠درصد هدف محقق شد، بنابراین پس از کاهش نرخ سود این تسهیلات به ١١درصد ورودیها ٢برابر شد و به نظر میرسد امسال این ١٠٠هزار فقره محقق شود و با این اقدام جدید کاهش نرخ سود تسهیلات به ٩درصد میزان ورودیها باز هم افزایش خواهد یافت.به گفته وی، پس برای اجراییشدن کاهش نرخ سود تسهیلات ابتدا دولت باید مجوز تغییر سقف پرداخت سالانه را که درحال حاضر ١٠٠هزار فقره است، را ارایه کند؛ چراکه اگر سقف پرداخت تغییری نکند، قطعا به دلیل استقبال متقاضیان از این وام بسیاری از متقاضیان در صف دریافت تسهیلات باقی میمانند.
نگاه ویژه به بافت های فرسوده
روزنامه ایران در شماره سه شنبه نوشت: نرخ سود تسهیلات مسکن هم به باشگاه نرخ های تک رقمی پیوست. پس از آنکه طی ماه های گذشته نرخ تورم پس از سال ها تک رقمی شد، روز گذشته رئیس جمهوری به عنوان هدیه دولت یازدهم به مردم بویژه خانه اولی ها و زوج های جوان به مناسبت هفته دولت از تک رقمی شدن نرخ سود تسهیلات مسکن خبر داد؛ هدیه ای که براساس آن نرخ سود تسهیلات خرید مسکن در بافت های فرسوده به 8 درصد و برای خانه اولی ها در سایر بخش های شهری به 5/9 درصد کاهش یافته است. این درحالی است که کمتر از دو ماه قبل بانک مسکن نرخ سود تسهیلات خرید مسکن از محل پس انداز را از 14 به 11 درصد کاهش داده بود و اکنون یک بار دیگر این نرخ با کاهش 5/1 و 3 درصدی مواجه شده است.
بدین ترتیب خانه اولی ها یعنی کسانی که برای نخستین بار اقدام به خرید مسکن می کنند و تاکنون از تسهیلات دولتی استفاده نکرده اند، می توانند با اقساط و سودی به مراتب کمتر از قبل خانه دار شوند که البته در بافت های فرسوده درکنار خانه اولی ها سایرین نیز می توانند از این نرخ های جدید بهره مند شوند. از خرداد سال گذشته، اعطای سالانه 100 هزار فقره وام تا سقف 160 میلیون تومان هدفگذاری شد ولی به دلیل بالا بودن میزان اقساط تعداد زیادی متقاضی نداشت. ولی پس از کاهش نرخ سود به 11 درصد در تیر ماه امسال به یک باره تعداد متقاضیان دو برابر شد که با تک رقمی شدن نرخ سود پیش بینی می شود این میزان بازهم افزایش یابد.
نرخ سود تسهیلات مسکن پس از 25 سال تک رقمی شد
مدیرعامل بانک مسکن در گفت و گو با «ایران» درباره جزئیات کاهش این نرخ گفت: بعد از 25 سال نرخ سود تسهیلات مسکن در کشور تک رقمی شد. محمدهاشم بت شکن افزود: پس از سال 1369 هیچ گاه نرخ سود تسهیلات مسکن تک رقمی نبوده است. در برخی از سال ها نیز که درظاهر این نرخ زیر 10 درصد بوده به دلیل پرداخت یارانه سود از سوی دولت بوده است. ولی هم اکنون با بهبود شرایط اقتصادی و کاهش چشمگیر نرخ تورم برای نخستین بار در دو و نیم دهه اخیر نرخ سود تسهیلات مسکن به صورت طبیعی کاهش یافته است.
به گفته وی نکته مهم در نرخ سود جدید تسهیلات مسکن در استفاده نکردن از منابع پرقدرت بانک مرکزی است. بدین ترتیب کاهش اخیرنرخ سود بدون تکیه به بانک مرکزی و براساس سپرده گذاری متقاضیان اتفاق افتاده است.
کاهش 700 هزار تومانی اقساط وام 120 میلیونی
مدیرعامل بانک مسکن درادامه درخصوص میزان کاهش اقساط تسهیلات خرید مسکن توضیح داد: طبق برنامه جدید دولت، وام مسکن در سه سطح 80 میلیون تومان(برای تهران)، 60 میلیون تومان(برای شهرهای بالای 200 هزار نفر جمعیت) و 40 میلیون تومان(برای سایر شهرهای کوچک) تعیین شد که متقاضیان با سپرده گذاری نصف این مبالغ پس از گذشت یک سال می توانند دو برابر مبلغ سپرده خود وام دریافت کنند.
وی اضافه کرد: با توجه به اینکه مبلغ وام های جدید خرید مسکن به طور متوسط در کل کشور 60 میلیون تومان است، با نرخ 14 درصد سال گذشته و بازپرداخت 12 ساله، متقاضی باید ماهانه 862 هزار تومان قسط پرداخت می کرد که هم اکنون این رقم با نرخ سود 8 درصد برای بافت های فرسوده با کاهش ماهانه 350 هزار تومانی به 512 هزار تومان رسیده است. بت شکن اظهار کرد: با محاسبه متوسط وام 60 میلیون تومانی در سراسر کشور، مبلغ این وام برای زوج های جوان خانه اولی که هر یک قابلیت دریافت 60 میلیون تومان را دارند به 120 میلیون تومان می رسد و اقساط ماهانه آن یک میلیون و 700 هزار تومان بود. ولی با کاهش نرخ سود به 8 درصد در بافت های فرسوده قسط ماهانه این رقم وام به یک میلیون تومان رسیده که افت 700 هزار تومانی در هر ماه را نشان می دهد.
به گفته این مقام مسئول در مجموع با درنظر گرفتن نرخ سود 8 درصد که برای بافت های فرسوده تعیین شده میزان اقساط ماهانه متقاضیان 41 درصد کاهش یافته است.از سال گذشته تاکنون در سه مرحله نرخ سود تسهیلات برای خانه اولی ها و از محل سپرده گذاری از 14 درصد به 13 و بعد 11 و اکنون به 5/9 تا 8 درصد کاهش یافته است.
میزان اقساط وام مسکن با نرخ 5/9 درصد
مدیرعامل بانک مسکن همچنین درپاسخ به این سؤال که با محاسبه نرخ سود 5/9 درصد اقساط ماهانه وام مسکن چقدر می شود؟ گفت: به غیر از بافت های فرسوده در سایر مناطق نیز نرخ سود تسهیلات خرید مسکن به 5/9 درصد کاهش یافته است که با این اتفاق اقساط ماهانه وام 60 میلیونی متوسط کل کشور به 557 هزار تومان و برای خانه اولی ها و زوج های جوان که 120 میلیون تومان است، مبلغ این اقساط به یک میلیون و 100 هزار تومان رسیده است. وی خاطرنشان کرد: دراین بخش نیز مبلغ اقساط ماهانه وام مسکن نسبت به قبل 35 درصد کمتر شده است.
شرط خانه اولی در بافت های فرسوده حذف شد
بت شکن با اشاره به اینکه دولت با هدف نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده به عنوان یکی از سیاست های اصلی خود در بخش مسکن، شرایط دریافت وام دراین مناطق را تسهیل کرده است، اظهارکرد: درحالی که شرط دریافت وام از محل صندوق یکم مسکن که سقف مبلغ آن به 160 میلیون تومان می رسد، خانه اولی بودن و استفاده نکردن از تسهیلات دولتی است، این شرط برای خرید مسکن در بافت های فرسوده حذف شد. وی توضیح داد: بدین ترتیب کسانی که قصد خرید مسکن در بافت های فرسوده دارند دیگر نیازی نیست که خانه اولی باشند و همه متقاضیان می توانند با حداکثر سقف تسهیلات اقدام به خرید مسکن کنند.
نرخ سود جدید یک هفته دیگر عملیاتی می شود
مدیرعامل بانک مسکن درپاسخ به این سؤال که نرخ های جدید سود تسهیلات مسکن از چه زمانی در سراسر کشور اجرایی می شود، گفت: هم اکنون ضوابط اجرایی نرخ های جدید سود تسهیلات مسکن در بانک مسکن در حال تدوین است که پس از اتمام این ضوابط برای تأیید به بانک مرکزی ارسال خواهد شد.
وی افزود: بنابراین و پس از طی این مراحل در هفته آینده نرخ های جدید سود تسهیلات مسکن یعنی 8 و 5/9 درصد در شعب بانک مسکن عملیاتی خواهد شد.
به گفته وی همانند گذشته نرخ های جدید شامل کسانی می شود که تا تاریخ اجرا وام دریافت نکرده باشند، چراکه متقاضیانی که وام خود را دریافت کرده اند براساس نرخی که در قرارداد آنها ذکر شده باید اقساط خود را بپردازند.
اهداف دو گانه نرخ های جدید سود وام مسکن
این مدیرعامل بانکی با اشاره به نقش و ارتباط بخش مسکن با سایر بخش های اقتصادی تصریح کرد: همواره بخش مسکن به عنوان لکوموتیو رشد اقتصادی مطرح بوده و دولت به دنبال آن است که با رونق این بخش اقتصاد ملی را به حرکت درآورد.
وی اضافه کرد: آمارهای رسمی ارائه شده از سوی بانک مرکزی نیز در ماه های اخیر نشان از آن دارد که علائم رشد و رونق در بازارمسکن آشکار شده است به طوری که در چهار ماهه نخست امسال میزان معاملات مسکن نقطه به نقطه بیش از 30 درصد بیشتر شده است.
بت شکن با اشاره به اینکه یکی از مشکلات بخش مسکن کاهش قدرت خرید خانوارها به دلیل تورم بالای گذشته بوده است، افزود: دولت قصد دارد درکنار افزایش قدرت خرید مسکن با بالا بردن سقف وام، اقساط پرداختی نیز در استطاعت آنها باشد و بدین ترتیب تعداد بیشتری توانایی بهره مندی از وام های جدید را داشته باشند.
به گفته وی برهمین اساس دولت با دو هدف حمایت از زوج های جوان و خانه اولی ها برای خانه دار شدن و نوسازی سریعتر بافت های فرسوده، کاهش نرخ سود تسهیلات مسکن را در دستور کار خود قرار داد تا آنها بتوانند در بافت های فرسوده با نرخ قابل قبولی اقدام به خرید یا ساخت مسکن کنند.
واجدین شرایط دریافت تسهیلات صندوق یکم
تسهیلات صندوق پس انداز یکم که خاصه خانه اولی ها است در دو گروه پرداخت می شود؛ اول، گروهی که هم زوجین و هم غیرزوجین را شامل شده و تسهیلات آن 80 میلیون برای تهرانی ها، 60 میلیون برای مراکز استان ها و شهرهای بالای 200 هزار نفر جمعیت و 40 میلیون تومان هم برای سایر مناطق است. گروه دوم هم زوجین هستند که چندی پیش بانک مسکن این تسهیلات را در این سه بخش برای زوجین به طور خاص افزایش داد و به ترتیب براساس مناطق جغرافیایی به 160، 120 و 80 میلیون تومان رساند.